Η Δημόσια Διοίκηση της χώρας μας κατά γενική ομολογία χρειάζεται αναμόρφωση. Ο ρόλος της είναι ιδιαιτέρως σημαντικός για τη λειτουργία του κράτους. Αν και αυτό είναι γενικώς αποδεκτό, δεν έχει γίνει μια γενναία μεταρρύθμιση που θα δώσει λύση σε χρόνια προβλήματα. Διαπιστώνονται παθογένειες και ελλείψεις οργανωτικές και λειτουργικές με επιπτώσεις στην κοινωνία, στην σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες και τον επιχειρηματικό κόσμο.
Τα προβλήματα είναι λίγο πολύ γνωστά σε όλους: υπερβολική συχνότητα αλλαγής νομοθετικού πλαισίου, πολλές μεταρρυθμίσεις χωρίς αποτελεσματικές λύσεις για την καθημερινότητα, πολυνομία, κακονομία, πολυπλοκότητα και δυσκολία κατανόησης του περιεχομένου των παρεμβάσεων, έλλειψη συνεκτικών στρατηγικών, αποσπασματικότητα, αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων και έλλειψη συντονισμού σε ομοειδή αντικείμενα. Οι διάφορες αρμοδιότητες δεν είναι σαφώς κωδικοποιημένες και δεν σχετίζονται με τομείς πολιτικής, ενώ απουσιάζει ένας κεντρικός φορέας προώθησης των μεταρρυθμίσεων. Δυστυχώς ο κατάλογος είναι μεγάλος….
Η εμπειρία από τις καλές πρακτικές άλλων χωρών καθώς και μελέτες ειδικών επί του θέματος έχουν καταλήξει σε σειρά προτάσεων για την αντιμετώπιση των χρόνιων παθογενειών της Δημόσιας Διοίκησης.
Τονίζεται λοιπόν ότι είναι πολύ σημαντικό να καθοριστούν πεδία πολιτικής και όχι γενικώς αρμοδιότητες. Ακολούθως χρειάζεται να γίνει τυποποίηση των διοικητικών διαδικασιών με θέσπιση δεικτών εκτίμησης της διεκπεραίωσης υποθέσεων και –φυσικά- αξιολόγηση δομών, ανθρώπινου δυναμικού και των διαθέσιμων πόρων. Όλες οι διαδικασίες συντονισμού και συμπράξεων θα πρέπει να απλουστευτούν, να ψηφιοποιηθούν και να επανεξεταστούν οι αναγκαίες θέσεις εργασίας ανά φορέα και ειδικότητα. Το μυστικό της επιτυχίας εκτός των άλλων κρύβεται στην αναθεώρηση της διττής σχέσης: Δημόσια Διοίκηση – πολιτική ηγεσία και Δημόσια Διοίκηση – πολίτης.
Η Δημόσια Διοίκηση να έχει ως στόχο την αποκομματικοποίηση, διότι δεν μπορεί να είναι α-πολιτική αφού εφαρμόζει εντολές πολιτικών προϊσταμένων. Η εφαρμογή όμως των πολιτικών να υλοποιείται υπό την εποπτεία ανεξάρτητων αρχών και τα στελέχη της να επιλέγονται από ένα ανεξάρτητο σώμα ανώτατων διευθυντικών στελεχών. Στόχος πρέπει να είναι η περιορισμένη ανάμειξη της πολιτικής εξουσίας στην καθημερινότητα των υπηρεσιών αλλά και ελάχιστη επαφή πολιτών ή επιχειρηματιών με αυτές.
Επίσης, πρέπει να υπηρετεί την κοινωνική συνοχή και προστασία και να ικανοποιεί τις κοινωνικές ανάγκες. Θα πρέπει επομένως να υπάρχουν απλοποιημένες, ηλεκτρονικές και αντικειμενικές διαδικασίες εξυπηρέτησης και ο πολίτης να έχει ελεύθερη πρόσβαση σε δεδομένα και στοιχεία δημόσιου χαρακτήρα.
Συνοψίζοντας, ο ανασχεδιασμός των δομών και η σε ετήσια βάση επικαιροποίηση αρμοδιοτήτων πιστεύεται ότι θα κόψουν τον γόρδιο δεσμό με παρωχημένες τακτικές που ταλανίζουν τη Δημόσια Διοίκηση, ώστε να λειτουργεί ανεπηρέαστη από πολιτικές επιρροές, να είναι μια καλοδουλεμένη μηχανή στην υπηρεσία των πολιτών, ευέλικτη και προσαρμόσιμη στις εκάστοτε συνθήκες.
Αιμιλιανός Κ. Ευαγγελινός
Καθηγητής Πληροφορικής
Πολιτικό Στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας