Λωβοκομείο Χίου
Μην αφήσουμε τη λήθη να σκεπάσει την ιστορία του νησιού
Το Λωβοκομείο της Χίου είναι το μακροβιότερο Λεπροκομείο της Ελλάδας με συνεχή παρουσία έξι περίπου αιώνων, ταγμένο στην περίθαλψη των ασθενών από λέπρα. Βρίσκεται στις παρυφές της πόλης, στην περιοχή Κοφινάς, στην αριστερή όχθη του ρέματος Καντήλα σε ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον.
Αναφέρεται στις σχετικές ιστορικές πηγές ως το πλέον «καλώς διοικούμενο ίδρυμα», το οποίο παρείχε ανέσεις και πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στους ασθενείς του.
Ιδρύθηκε από τους Γενουάτες το 1378, στην περιοχή Σίφι, μέσα στην κοιλάδα της Υπακοής, η οποία είχε λάβει την ονομασία αυτή από τον τοπικό ναό της Παναγίας Υπακοής ή της Παναγίας της Επηκόου. Σκοπός της ίδρυσής του ήταν ο περιορισμός της εξάπλωσης της λέπρας –διαδεδομένης ασθένειας της εποχής- γιατί έβλαπτε τα εμπορικά και οικονομικά τους συμφέροντα και λειτούργησε έως το 1959.
Το σήμερα
Σιωπηλά οικήματα, άδεια μπουκάλια από φάρμακα, γάζες σκόρπιες, σημειωματάρια πεταμένα στο χώρο, ρούχα σε αποσύνθεση, «φουσκωμένα» σανίδια στα πατώματα, πεσμένες στέγες καθώς σάπισαν κι αυτές, χέρσα πετρόκτιστα πηγάδια πνιγμένα στο σκουπίδι, ρημαγμένες πόρτες και παράθυρα, τοίχοι που καταρρέουν….. Αυτή τη δυσάρεστη εικόνα αντικρίζει σήμερα όποιος επισκεφθεί το χώρο του κτιριακού συγκροτήματος. Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί προκαλεί πόνο, θλίψη και οργή, γιατί αφήνεται στην τύχη του ένα κομμάτι της ιστορίας του νησιού και σκεπάζεται από τη λήθη….
Ένα κτιριακό συγκρότημα αξιοθαύμαστης αρχιτεκτονικής σαπίζει παραδομένο στην ανθρώπινη αδιαφορία, την εγκατάλειψη και τον αδηφάγο χρόνο. Ο χαρακτηρισμός του Λωβοκομείου της Χίου ως διατηρητέου μνημείου από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού τον Σεπτέμβριο του 2011, δυστυχώς δεν στάθηκε ικανός να το σώσει!
Στο σημείο αυτό αξίζει να επαινέσουμε την αξιόλογη προσπάθεια που καταβάλλει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σίφι- Κοφινά για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση γύρω από το πρόβλημα της διάσωσης του Λωβοκομείου με τη διοργάνωση εκδηλώσεων, εκθέσεων, προβολής ταινιών, ξεναγήσεων και ομιλιών για το θέμα.
Η πρότασή μας
Κι όμως όλα αυτά τα αντικείμενα, το φαρμακευτικό υλικό, τα ιατρικά εργαλεία, τα είδη ιματισμού, τα αρχεία, ο τεχνικός εξοπλισμός που απέμεινε και είναι σήμερα βορά στα χέρια βανδάλων που τα αφαιρούν από το κτίριο ή τα καταστρέφουν, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τα εκθέματα ενός μουσειακού χώρου που θα κρατούσε ζωντανή τη μνήμη ενός σημαντικού μέρους της πολιτιστικής κληρονομιάς της Χίου μας.
Η ιστορία του Λωβοκομείου και η κατ’ επέκταση σύνδεσή του με τη ζωή στο νησί στο πέρασμα των αιώνων, επιβάλλει την διάσωση του κτιριακού συγκροτήματος. Τα κτίρια πρέπει να αναστηλωθούν και να φροντιστούν, να γίνει περίφραξη του χώρου για την προστασία του, να δημιουργηθεί μουσείο μνήμης αυτής της περιόδου της χιώτικης ιστορίας και οι χώροι της όλης έκτασης να χρησιμοποιηθούν ως πολιτιστικό κέντρο και πολυχώρος εκδηλώσεων, γεγονός που θα συμβάλει και στην ανάπτυξη της περιοχής.
Αιμιλιανός Κ. Ευαγγελινός
Καθηγητής Πληροφορικής
Πολιτικό Στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας
https://www.facebook.com/aimilianosevangelinos/